Çocuklar, Ergenler ve İnternet

Son zamanlarda teknolojinin yaygınlaşması ile yeni bağımlılıklar görülmektedir. İnternet ve Bilgisayar bağımlılığı da bunlardan biri olarak görülebilir. 

Her yaşta ve cinsiyette görünen bir rahatsızlık olmasına karşın diğer bağımlılıklara göre daha erken yaşlarda başlamaktadır. Kişinin okul, iş veyahut aile hayatını bozacak kadar uzun müddet internet başında vakit geçirmesi ve zarar gördüğünün farkında olmasına rağmen bu davranıştan vazgeçememesi internet bağımlılığı olarak adlandırılır.

Teknolojik gelişmeler hayatı kolaylaştırdığı kadar beklenmedik güçlükleri de beraberinde getirmektedir.  İnternet bağımlılığı için sohbet etmek, oyun oynamak, alışveriş yapmak, dizi film izlemek en yararlanılan tarafları ayrı olarak en çok bağımlılık yapan taraflarıdır.

Bağımlılığın her fert için bir manası vardır. İnternet bağımlılığı çocuğun veyahut ergenin hayatında neyin boşluğunu dolduruyor? Onu hangi tehlikelerden koruyor? İnternet bağımlılığı bu bağlamda değerlendirilmelidir. Mesela anne ve babası çalışan bir çocuk haneye geldiğinde yalnız kalıyorsa ve bu yalnızlık onun için katlanılması zor bir vaziyet ise çocuk kendini mutsuz hisseder. İlk başta keyif veren internet giderek bağımlılık haline dönüşebilir. Veyahut ders ile ilgili kendine güvenmeyen çocuk ders çalışmamak için internet kullanmaya başlar, ders çalışmamak için tesirli bir bağımlılık geliştirmiş olur, interneti kullanmadığında ise sinirlenir.

Ergenlik döneminde vaziyet şöyle gözlenebilir, ailesinin kendisini anlamadığını düşünen ergen sohbet programlarında kendini değerli hissedebilir, yaşadığı başarısızlık duygularını ve çatışmalarını oynadığı oyunlarda elde ettiği başarılar ile telafi edebilir, sanal ortamlarda kendini daha kolay dile getirebilir.

İnternet bağımlılığında eşlik eden başka psikiyatrik bozukluklar olabilir. Sosyal fobi (Bkz. Sosyal Fobi Nedir?) veyahut Depresyon (Bkz. Depresyon Nedir?) internet bağımlılığı olan kişilerde görülen bozukluklar arasındadır. Bu vaziyetlerde eşlik eden rahatsızlıklar internet bağımlılığının sebebi veyahut neticesi da olabilmektedir.  Kişinin erken yaşlarda internet başında uzun müddet vakit geçirmesinin dikkat eksikliği gelişmesinde etken olduğu görülmektedir.

İnternet Bağımlılığı Belirtileri;

• -İnternet konusunda yoğun zihni meşguliyet,
•  
• -Doyum sağlamak için internet başında geçirilen müddetin gittikçe artması,
•  
• -İnternet kullanımını kontrol altına almak için başarısız çabalar,
•  
• -İnternete erişemediğinde yorgun, depresif veya yetersiz hissetmek,
•  
• -İnternet başında tasarladığından çok fazla zaman geçirmek,
•  
• -Ehemmiyetli bir ilişkiyi, mesleksel, eğitimsel veya kariyeri ilgilendiren durumu rizikoya atacak derecede internete zaman ayırmak,
•  
• -İnternet kullanımı ile ilgili etrafına veya terapistine yalan söylemek,
•  
• -Gündelik meselelerden veya istenmeyen duygu durumdan kaçmak için internette zaman geçirmek.

Çözüm için neler yapılabilir; Tedavi sürecinde temel amaç bir yandan kişinin internet kullanım sebeplerini ortaya çıkararak bu sebepler üzerinde çalışmak, bir yandan da kişinin hayatını programlamak ve internet başında geçireceği vakti azaltmak için dışsal kontroller geliştirmektir.

• -Diğer bağımlılıklarda olduğu gibi internet bağımlılığında da ailenin ve kişinin bilgilendirilmesi ve uyarılması bağımlılığın önlenmesinde ehemmiyetlidir. Bu sebeple tüm ailenin tedavi sürecine katılımı gerekmektedir. Anne ve babanın ortak hareket etmesi ve kararlı olması çok ehemmiyetlidir.
•  
• -Aile bilgisayarı ortak kullanılan bir odada bulundurabilir. Bu sayede aile çocuğun internet kullanım müddetini, kullanım şeklini daha kolay denetleyebilir. Bir yandan ailesinin yaptıkları dikkatini çekerken, kendini denetleyebilmesi için bir fırsat olabilir.
•  
• -Anne baba internet kullanımının verdiği zararı gerekçe göstererek, hanede bulunan bilgisayarı bir süreliğine kaldırabilir. Bu süre sonra çocuğa şartlı olarak yine internet kullanma talihi verilebilir.
•  
• -Aşırı internet kullanımı çocuğun ya da ergenin hayatında hangi boşluğu dolduruyor saptamalı ve bu konuda ihtiyaç duyulan destek sağlanmalıdır. Çocuk ya da ergen duygularını dile getiremiyorsa, kendini dile getirebileceği ortamlar oluşturulmalı, tenkit edilmeden dinlenmelidir.
•  
• -Arkadaşı olmadığından veyahut sosyal etkinlik fırsatı olmadığından internet kullanımı ortaya çıkmış ise şartlar değiştirilmelidir. Kendi istediği bir aktiviteye kaydı yapılmalı ve desteklenmelidir. (Spor, satranç, resim, dans vb.)
•  
• -Anne ve babaya reaksiyon olarak geliştirilen bir bağımlılık ise aile ilişkileri aile toplantılarında konuşulmalı, negatif yaşantıların konuşulmasına fırsat verilmelidir.
•  
• -Sert ve katı kaideler ile yaklaşılmamalı, inat problemine dönüştürülmemelidir.
•  
• -Aile içinde huzur sağlanmalı, bağımlılığa sevimsiz bir sebep ortadan kalkmalıdır.
•  
• -İnternet kullanım müddeti sınırlamaları yapılırken çocuk veyahut ergen de söz sahibi olmalı, zira kendi verdikleri kararların sorumlulukları onlara ait olacaktır.

Doğru İnternet Kullanımı Nasıl Olmalıdır?

Teknoloji son dönemde hayatımızın bir parçası olmaktadır. Unutmamak gerekli ki teknoloji yeni meslekler doğurmakta ve bu alanda çok büyük istihdam alanları sağlanmaktadır. Gelecek neslin birçoğunun bu alanda çalışacağı düşünülürse çocuğunuzu teknolojiden tamamen uzak tutmak ona faydadan ziyade zarar verebilir. 

Burada en önemli etkenlerden birisi çocuğunuzun teknoloji ile ne kadar vakit geçirdiği ve bilgisayar başında neler ile vakit geçirdiğidir.

Mesela çocuğunuz yazılım okumak istiyor ve vaktinin çoğunu bilgisayar başında belirli eğitimler ve çalışmalar ile harcıyorsa bu kötü bir internet bağımlılığı olmasından ziyade gayet bilinçli bir meslek öğrenimidir. 

Bununla birlikte bu süreler ve uğraşlar için ise gerekli süreler belirlenmelidir. Örneğin; Günlük rutininde 3 saat boşluğu olan bir çocuğun eğer bu tarz teknoloji öğrenimleri hedefliyorsa bu süreyi bilgisayar başında geçirmesinde problem olmayacaktır. 

Bununla birlikte günlük rutini ağır olan ergen ve çocukların dinlenme vakitlerinde ebeveyn kontrolü ile oyun ve internet aktiviteleri yapmaları da sağlanabilir.

Doğru İnternet Kullanımı ve İnternet Bağımlılığı Tedavisi ile ilgili merak ettiğiniz konuları veya bu konuda yardım almak için bize ulaşabilirsiniz. Online Terapi veya Muğla Psikolog olarak bizimle iletişime geçebilirsiniz. İsterseniz buraya tıklayarak iletişim seçeneklerimizi görebilirsiniz.  İsterseniz 0(542) 602 3448 numaralı hattımızdan ister Whatsapp ister arayarak ulaşabilirsiniz.

Sağlıklı Günler Dilerim.

Psk.Dan. Enes Karaosmanoğlu