Erkekler Ağlamaz! -Toplumsal Cinsiyet Rolleri-

Amerikan Psikoloji Birliği (APA) tarihinde ilk kez erkek çocuklarıyla ve erkeklerle çalışmayla alakalı bir klavuz yayınladı.

İlk bakışta bu lüzumsuz görünebilir. Psikoloji senelerdir ötekilerin dışlanmasına odaklanmıştır ve erkekler hala profesyonel ve politik olarak kuvvetli konumdadırlar. 2018 senesinden itibaren Fortune dergisinde yayınlanan 500 şirketin genel müdürlerinin yüzde 95,2 ‘si erkektir.

Fortune doğrultusunda oluşturulan bir 2017 analizine göre, önde gelen şirketlerin 16’sında, bütün üst seviye yöneticilerin yüzde 80’i erkektir. Bu arada, Türkiye Büyük Millet Meclisi de yüzde 83 erkek milletvekilinden oluşmaktadır.

Ancak bir şey erkekler için de hatalı gözüküyor. Erkekler, ABD’deki cinayetlerin yüzde 90’ını işliyor, cinayet kurbanlarının yüzde 77’sini temsil ediyor ve kuvvetli suçlarda mağdur olma riski taşıyan demografik takım olarak gözüküyor. İntihar sebebiyle ölme ihtimalleri kadınlardan 3,5 kat daha çok ve hayat beklentileri kadınlardan 4,9 sene daha kısa. Erkek çocuklara Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite tanısı kız çocuklarından daha çok konuluyor.

Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu’nun 2018 senesinde yayınladığı kadın cinayetleri raporuna göre, 2017’de öldürülen 409 kadının 9’u kocası, erkek arkadaşı, ayrıldığı erkek ya da eski kocası doğrultusunda öldürülürken 3’ü belirlenemeyen şahıslar doğrultusunda, $’ü ise babası, oğlu, üvey oğlu ya da bir akrabası tarafından infaz edildi.

APA, geleneksel erkekliğin işaretlerini, “kadınlık karşıtı, başarı, güçsüz görünümden uzak durma, macera, risk ve şiddet” olarak tanımlamakta.  Bu özellikler Süpermen’den James Bond’a kadar tüm erkek aksiyon kahramanları için basitçe tanımlanabilen özelliklerdir. Ekrandaki erkekler genelde soylu sebeplerle hayatlarını tehlikeye atar. Düşmanlarına büyük miktarda şiddet uygular. Dövülür, vurulur ve işkence görürler, fakat korkmazlar ya da şikâyet etmezler. Dayanır ve zafer kazanırlar.

Sorun şu ki, birçok erkek Süpermen ya da James Bond değil ve normal ölümlüler. Ve Süpermen ya da James Bond gibi davranmaya çalışmaları ciddi olumsuz neticelere yol açabilir. Bu erkeklik ideallerini yaşamak ile fazlaca ilgilenmeleri, erkeklerin sorunlu durumdayken yardım istememesine sebep olmaktadır. Bu, psikologların erkeklerde depresyon tanımlamasını zorlaştırabilir; bu da erkeklere neden depresyon tanısı konmasının daha az sebebi bulunduğunu ve neden bayanlara göre üç kat daha çok intihar oranının bulunduğunu gösteriyor.

İntihar, erkeklerin tek tehdidi değil; genel olarak kadınlardan daha erken ölüm riski altındalar. APA’ya göre, “Her yaş grubunda, erkek çocukları ve erkekler, kız çocukları ve kadınlardan daha yüksek ölüm ortalamalarına sahip.”

Erkeklerin risk alması kültürel olarak onaylanır ve teşvik edilir; erkeklerin gözü kara ve korkusuz davranışlarda bulunup kendilerini erkek olarak ispatlamaları gerekir. Bu, korunmasız seks gerçekleştirmekten savaşa kadar birçok açıdan tezahür edebilir. APA’ya göre, geleneksel erkeklik, erkeklerin şiddet suçlarının yüzde 90’ını işlemesinden mesul olan erkek şiddetini kısmen tebrik eğilimindedir. Risk alma ve saldırganlığın birleşimi, erkeklerin de orantısız bir şekilde şiddet mağduru oldukları manasına gelir. Mesela 2014’te oluşturulan bir araştırma, ABD’deki silah ölümlerinin yüzde 85’inde erkeklerin kurban olduklarını belirledi.

APA’nın  yayınladığı Erkek Çocukları ve Erkekler ile Yeni Psikolojik Uygulama Rehberi, erkekler ve erkek çocuklarındaki bu problemleri tarif etmeye ve çözmeye çalışmaktadır. Rehberde geleneksel erkekliğin psikolojik olarak zararlı bulunduğunu ve erkeklerin hislerini bastırmasının hem içten hem de dış kaynaklardan zarara sebep olduğunu gösteren 40 senelik incelemeler gösterildi.

Yapılan incelemeler rekabet gücü, baskınlık ve saldırganlık ile işaretlenmiş olan geleneksel erkeklik ideolojisinin genel olarak zararlı bulunduğunu, bu şekilde sosyalleşen erkeklerin sıhhatli davranışlarda bulunma olasılığının daha düşük bulunduğunu göstermektedir.  Mesela, Rutgers Üniversitesi’nden Kristen Springer önderliği doğrultusunda 2011 senesinde yürütülen bir çalışmada, erkeklik konusu ile alakalı en kuvvetli ve geleneksel inancı olan erkeklerin, koruyucu sağlık hizmeti alma konusu ile alakalı daha ılımlı olan erkeklerin yarısı kadar olduğu bulundu.

2007’de, Boston College’dan PhD. James Mahalik’in araştırmasında geleneksel erkeklik normlarına daha çok uyan erkeklerin, ağır alkol içme, tütün kullanma ve sebzelerden uzak durma gibi davranışları normal sıhhatli davranış olarak düşündükleri ve bu davranışları yapma olasılıklarının daha muhtemel bulunduğu belirlendi.

Doktor Omar Yousaf' in yaptığı araştırmada, geleneksel erkeklik kavramlarına uyan erkeklerin psikolojik sağlık hizmeti arama konusu ile alakalı daha elastik cinsiyet tutumlarına sahip olanlara göre daha olumsuz bulunduğu görüldü.

Ruh sağlığı uzmanlarının, geleneksel erkeklik ideolojisiyle yetişen birçok erkeğin kırılgan ya da savunmasız olduklarını itiraf etme noktasında isteksiz olacağını fark etmeleri gerektiğini ifade eden Psikolog Fredric Rabinowitz, “Bu şekilde yetiştirilen erkeklerin, her şeyin yolunda gitmediğine dair herhangi bir olayı saklı tutması gerekiyor” diyor. “Kendilerini dışa dönük tutan ve içlerinde hissettiği herhangi bir çatışmayı paylaşmayan başka erkekleri görmek erkekleri yalıtılmış hissettiriyor ve yalnız olduklarını düşündürtüyor. Zayıf olduklarını düşünüyorlar. İyi olmadıklarını düşünüyorlar. Diğer erkeklerin de özel düşünceler, özel hisler ve özel çatışmalar barındırdığını bilmiyorlar.” dedi.

APA, geleneksel olarak bütün eril özelliklerin kötü bulunduğunu söylemiyor. Herhangi bir cinsiyetten rastgele biri, spor alanındaki ya da şirket merdivenindeki rekabet gücünden ya da krizdeki zorluklara karşı durmaktan faydalanabilir. Feministler, kız çocuklarını ve kadınları, kendisine güven, iddialılık, fiziksel güven, kendileri ve başkaları için ayağa kalkma talebi gibi erkeksi özellikleri benimsemeye teşvik eder. Bu özellikler erkekler için de kıymetli olabilir, tıpkı her bireyin duygusal olarak açık ve itinalı olması gibi geleneksel olarak feminen özelliklerden yararlanabileceği gibi.

Toplumsal Cinsiyet Rolleri İlgili merak ettiğiniz konuları veya bu konuda yardım almak için bize ulaşabilirsiniz. Online Terapi veya Muğla Psikolog olarak bizimle iletişime geçebilirsiniz. İsterseniz buraya tıklayarak iletişim seçeneklerimizi görebilirsiniz.  İsterseniz 0(542) 602 3448 numaralı hattımızdan ister Whatsapp ister arayarak ulaşabilirsiniz.

Sağlıklı Günler Dilerim.

Psk.Dan. Enes Karaosmanoğlu